در پی بازدید از گرمخانه‌های تهران مشاهده شد:
تدبیر مسئولان جهت ایجاد سقفی برای افراد بی‌سرپناه در پایتخت
اعضای کارگروه آسیب‌های اجتماعی مجلس، از گرمخانه‌های شهر تهران به منظور بررسی مشکلات مددجویان و نحوه ارائه خدمات به آنها بازدید کردند.
خبرگزاری خانه ملت- گروه اجتماعی-مرضیه جلیلی: همایون هاشمی رئیس کارگروه آسیب‌های اجتماعی مجلس شورای اسلامی که سابقه ریاست سازمان بهزیستی را نیز در کارنامه خود دارد به همراه اعضای این کارگروه در پی گزارش واصله از شکایات تعدادی از مددجویان زن گرمخانه منطقه 12 با بازدید از گرمخانه‌های شهر تهران از نزدیک، روند ارائه خدمات به مددجویان را مورد بررسی قرار دادند.
آفتاب نیلوفری یکی از این گرمخانه‌ها بود که با برخورداری از 3 سالن به ارائه خدمات به 150 مددجو می‌پردازد. این سالن‌ها که دارای 100 تخت بوده و در صورت نیاز 50 کف خواب نیز در آن اسکان داده می‌شوند، ضمن اینکه سه طیف افراد معتاد، افراد جوانتر و افرادی که سابقه مشکلات اجتماعی داشته‌اند را از هم تفکیک کرده است. در این مرکز سه وعده غذای گرم توزیع شده و مددجویان برای ساعت ورود و خروج محدودیتی ندارند.
دو نکته قابل تحسین در این مرکز ایجاد اتاق ویژه مادر و کودک برای نگهداری از زنانی است که شبانه به همراه فرزندانشان به آن مراجعه می‌کنند، در این اتاق حتی اسباب بازی برای کودکان نیز قرار داده شده و آنها می‌توانند برای یک شب در آنجا اقامت داشته باشند سپس به مرکز مادر و کودک تهران ارجاع داده می‌شوند، همچنین واحد اشتغال از دیگر محاسن این مرکز بود که در آن چرخ خیاطی‌هایی قرار داده شده است و این امکان را فراهم آورده که افرادی که دارای مهارتی در این زمینه هستند به راحتی از امکانات این بخش بهره‌مند شوند.
شهرداری در ارائه خدمات به افراد بی‌سرپناه تنها ماند
مهاجرانی مشاور مدیر عامل و مدیر اداره ساماندهی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران در تشریح تاریخچه ایجاد گرمخانه‌های پایتخت گفت: ابتدا در سال 83 تعداد 3 چادر تحت عنوان فتح، زندیان و بهمن توسط شهرداری جهت حمایت از افراد بی‌سرپناه ایجاد شد و در سال 84 نیز در میدان بهمن یک سوله ورزشی تبدیل به گرمخانه شد سپس در جاده امام رضا و میدان فتح دو گرمخانه دیگر که فقط به ارائه خدمات شبانه می‌پرداختند، ایجاد شد و این روند ادامه داشت تا سال 89 که گرمخانه‌ها تعطیل شدند.
وی افزود: بعد از آن شهرداری در پی اجرای طرحی اقدام به ایجاد گرمخانه در هر منطقه کرد تا جایی که امسال تعداد این گرمخانه‌ها به 20 تا رسیده که تعداد 16 گرمخانه ویژه آقایان و 4 گرمخانه نیز ویژه خانم‌ها است، ضمن اینکه در سال 98 دو مرکز اضافه شده و تعداد تخت‌های گرمخانه‌ها نیز افزایش یافته است.
مهاجرانی تصریح کرد: هم‌اکنون گرمخانه‌ها به صورت شبانه‌روزی و متمرکز اداره می‌شوند به غیر از گرمخانه منطقه 12 که بعد از این وارد همین فاز خواهد شد، از سوی دیگر سامان‌سراها نیز در کنار گرمخانه‌ها به ارائه خدمات به افراد دارای معلولیت جسمی و ذهنی، بیماران مزمن و افراد کهنسال می‌پردازند.
وی خاطرنشان کرد: سال 85 بر اساس مصوبه شورای عالی اداری که در رابطه با ساماندهی آسیب‌دیدگان اجتماعی و افراد در معرض آسیب همچون کارتن خواب‌ها، متکدیان، بیماران روانی، سالمندان طرد شده و معلولان جسمی– حرکتی بود، ایجاد شد و 13 دستگاه اعم از شهرداری، نیروی انتظامی، صدا و سیما، بهزیستی و ... برای ارائه خدمات به این افراد مأموریت یافتند، اما در نهایت متأسفانه شهرداری تنها ماند و آن مصوبه اجرا نشد.
مشاور مدیر عامل و مدیر اداره ساماندهی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران تاکید کرد: مصوبه شورای اجتماعی کشور نیز در سال 93 ایجاد شده و نواقص مصوبه قبلی در آن رفع شد و فوریت‌هایی را در آن تعریف کردند و قرار شد در پی اجرای آن افراد آسیب‍‌دیده و در معرض آسیب جمع‌آوری شده و به مرکز فوریت‌ها منتقل شود که متأسفانه این مصوبه نیز اجرا نشد.
مهاجرانی بیان کرد: هم‌اکنون از تعداد صد درصد افرادی که در گرمخانه‌ها و سامان‌سراها نگهداری می‌شوند 90 درصد آنها کیس بهزیستی بوده و 70 درصد نیز دچار اختلالات روانی و بیماری‌های جسمی شدید هستند به این معنا که وابسته به تخت هستند و شرایط بازگشت به جامعه را ندارند، ضمن اینکه عدم همکاری وزارت بهداشت و درمان و بیمارستان‌ها در ارائه خدمات به این افراد مشکلاتی را ایجاد کرده است. از سوی دیگر مددجویان این بخش فاقد اوراق هویتی و بیمه هستند که این امر هزینه‌های درمانی را افزایش می‌دهد.
وی افزود: شهر تهران پایگاه نگهداری افرادی شده که در سایر شهرها پناهی ندارند و به امید زندگی بهتر و یافتن سرپناه وارد پایتخت شده‌اند و در نهایت نیز به چرخه بهره‌مندی از حمایت مراکز نگهداری شهرداری وارد می‌شوند و مشکل اینجاست که خدمات این بخش باید در سایر استان‌ها نیز ارائه شده و تأثیرگذار باشد، ضمن اینکه سازمان برنامه و بودجه نیز باید ردیف خاصی را به حمایت از این افراد اختصاص دهد، همچنین رفع آسیب‌های اجتماعی نیازمند تصویب طرح جامع است که در تمام کشور اجرا شود.
مهاجرانی عنوان کرد: حدود 5 هزار نفر در تهران از مددجویان مراکز نگهداری شهرداری خدمات می گیرند، ضمن اینکه دو سامان‌سرا و یک مجتمع فوریت‌ها نیز در کنار 20 گرمخانه به ارائه خدمات به این قشر می‌پردازد، هرچند مجتمع فوریت‌ها در سال 98 تنها حدود دو ماه فعالیت کرده است.
وی افزود: هزینه نگهداری از هر فرد در گرمخانه‌ها حدود 19 هزار و 200 تومان است که روزانه رقم 40 میلیون تومان را برای شهرداری رقم می‌زند. ضمن اینکه خیرین تمایلی برای حمایت از این بخش ندارند، بنابراین شهرداری در پی برگزاری مناقصه در اسفند ماه 97 تنها با مبلغ 4 میلیارد و 200 میلیون تومان به ارائه خدمات به افراد بی‌سرپناه می‌پردازد.
مهاجرانی در بیان خدماتی که در گرمخانه‌ها ارائه می‌شود، افزود: در این گرمخانه‌ها خدمات اقامتی همچون استحمام، توزیع لباس‌های متحد الشکل که هر روز شست و شو می‌شوند، بسته یکبار مصرف لوازم خواب، مواد شوینده بهداشتی توزیع می‌شود، ضمن اینکه ورود و خروج این افراد در هر ساعت از شبانه‌روز آزاد است.
وی اظهار کرد: بیش از 90 درصد کارتن خواب‌ها اعتیاد به مواد مخدر دارند که باید برای ترک اعتیاد تدریجی این افراد نیز برنامه‌ریزی شود، همچنین 90 درصد مراجعان به گرمخانه‌ها خود معرف هستند.
مددجویان با مشکل صدور اوراق هویتی مواجه هستند
مزینانی مدیر حراست سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی اداره ساماندهی شهرداری تهران افزود: همسویی دستگاه‌های متولی یکی از مواردی است که برای حمایت مطلوب از افراد بی‌سرپناه باید مورد توجه قرار گیرد و این در حالی است که در شرایط کنونی این امر محقق نمی‌شود.
وی یادآورشد: گرمخانه‌ها با مشکلاتی در زمینه پرداخت هزینه‌های درمان ناشی از عدم همراهی وزارت بهداشت و درمان نیز مواجه هستند، از سوی دیگر مشکل صدور شناسنامه یکی از مواردی است که باعث شده اکثر مددجویان نتوانند در جامعه به راحتی از خدمات بهره‌مند شوند.
برگزاری نشست هم‌اندیشی دستگاه‌های متولی برای رفع مشکلات گرمخانه‌ها
همایون هاشمی ضمن تقدیر از شهرداری برای ایجاد زنجیره حمایتی از افراد بی‌سرپناه در سطح شهر تهران تأکید کرد که این اقدام درخوری است که باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین راه‌اندازی گرمخانه‌ها و ارائه خدمات مطلوب به این افراد را اقدام شایسته‌ای خواند و افزود: امروز با مدل جدید سازگار با اقلیم تهران برای حمایت از افراد بی‌سرپناه مواجه شدیم که جا دارد در این خصوص از مقامات شهرداری قدردانی شود.
رئیس کارگروه بررسی آسیب‌های اجتماعی مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: ما در این زمینه گزارشی به شورای اجتماعی کشور که عضو آن هستم و مجلس شورای اسلامی ارائه خواهیم داد.
هاشمی خاطرنشان کرد: لازم است یک نشست هم‌اندیشی در مجلس با حضور روسای گرمخانه‌ها و دستگاه‌های متولی برگزار شده و مشکلات این مراکز مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان برای آن تدبیری اندیشید و این مهم باید تا دو هفته آتی محقق شود.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، در ادامه برای حمایت مجلس از این مراکز به منظور ارتقاء نحوه ارائه خدمات حمایتی به افراد بی‌سرپناه اعلام آمادگی کرد.
رئیس فراکسیون غذا و دارو مجلس دهم، در بیان پیشنهادی تصریح کرد: شهرداری باید واحد مشارکت‌های مردمی را جهت بهبود ارائه خدمات گرمخانه‌ها تقویت کند، همچنین توانمندسازی مددجویان این مراکز را در دستور کار قرار داده و در این خصوص از ظرفیت کارآفرینان کشور بهره‌مند شود.
رئیس کارگروه بررسی آسیب‌های اجتماعی مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: لازم است مستنداتی مبتنی بر آمار 10 سال گذشته مددجویان گرمخانه‌ها به کارگروه آسیب‌های اجتماعی مجلس ارائه شود تا بتوان آن را در گزارش آسیب‌های پنج‌گانه لحاظ کرد، ضمن اینکه باید قانونی ایجاد شود تا دستگاه‌های دولتی برای حمایت از آسیب‌دیدگان اجتماعی وارد عمل شوند، همچنین این نکته را باید مدنظر قرار داد که در حوزه مداخله و مقابله با آسیب‌های اجتماعی همچون کودکان کار با خلاء قانونی مواجه هستیم.
بیشتر بخوانید:
چرا اقدامات صورت گرفته در حوزه کاهش آسیب‌های اجتماعی موفق نبود؟/
گزارشگر: مرضیه جلیلی
پایان پیام
